Co znaczy Skandalicznie dobre
Słownik: Nawet gdyby Judi Dench i Cate Blanchett odtwarzały postacie słabo skonstruowane scenariuszowo, to prawdopodobnie i tak stworzyłyby przykuwające uwagę widza widowisko.
Definicja:
W „Notatkach o skandalu” obie aktorki miały okazję wcielić się w złożone, niesztampowe osobowości i, tak jak można aby przewidywać, w rezultacie powstał fascynujący spektakl – pełna niuansów psychologiczna rozgrywka między dwoma głównymi bohaterkami. Szczególnie Dench czyni najdrobniejszym gestem, spojrzeniem, kwestią każdy okres tego filmu warty zapamiętania.
Richard Eyre obsadził ją już przedtem z powodzeniem w głównej roli w „Iris”. Tym wspólnie reżyser sfilmował powieść Zoë Heller, opowiadającą o dwóch nauczycielkach: jedna z nich wikła się w romans z nieletnim uczniem, co druga wykorzystuje do emocjonalnego szantażu, mianowicie wciągnięcia swojej młodszej koleżanki w związek zaborczej przyjaźni z erotycznym podtekstem. Fabuła iście sensacyjna, którą dałoby się równie sensacyjnie reklamować: jako historię skandalu z wątkiem pedofilskim i lesbijskim. Jednak te etykietki, łatwe do nadania, mało wyjaśnią istotę filmu. Nie skandal ani niezdrowe zainteresowanie wokół młodej nauczycielki stanowią główny element zainteresowania reżysera (tak jak nie były one głównym tematem powieści Heller). „Notatki” są raczej subiektywnym zapisem stanów emocjonalnych starszej z nauczycielek. Skandal tu jest jedynie fabularnym pretekstem, nie sednem przekazu, jak ma to miejsce w prasie bulwarowej.
przez płynące z offu wyznania Barbary (Dench) poznajemy od podszewki jej pobudki, najskrytsze pragnienia, w najwyższym stopniu perfidne zamiary. Poznajemy człowieka niezdolnego do miłości, tworzącego toksyczne związki, który manipuluje i wykorzystuje innych. To, iż ci inni to kobiety, ma drugorzędne znaczenie. Skłonności homoseksualne, co rzadko się zdarza, potraktowano w filmie nie jako definiując danego człowieka – ani na plus, ani na minus. Powstał portret – szczery, a momentami nawet okrutny – samotnej i zimnej kobiety. Samotność Barbary najpełniej ukazuje scena, w której leży ona w wannie, pali papierosa, a kamera prześlizguje się po jej pomarszczonym ciele (współczesne kino nie zwykło uważnie przyglądać się fizjonomii starych ludzi, stąd to ujęcie zaskakuje). Obrazowi towarzyszą słowa bohaterki: „Ludziom takim jak Sheba wydaje się, iż są samotni. Ale nie mają definicje o tym, co oznacza dotkliwa, głęboka samotność. Gdy jest się samym codziennie i gdy wiadomo, iż zawsze już tak będzie”.
Sheba, grana poprzez Blanchett, urodą i emanującym z niej wewnętrznym ciepłem fascynuje wszystkich w swoim otoczeniu, nie tylko starszą nauczycielkę. Gdy i widz rozpoczyna ją lubić, popełnia ona czyn standardowo uznawany za naganny: decyduje się na seks z nieletnim. Tym samym widz, podobnie jak miało to miejsce w „Palindromach” Todda Solondza, zostaje skonfrontowany z pytaniami: Czy by z pewnością mamy prawo piętnować pedofila? I czy nazywanie kogoś „pedofilem” jest w każdym konkretnym przypadku na miejscu? Twórcy filmu (idąc w ślad za literackim pierwowzorem) potraktowali tabu niewątpliwie prowokacyjne. W „Notatkach” to chłopak, pewny siebie 15-latek, uwodzi nauczycielkę, uciekając się nawet do kłamstwa. Ona co prawda ulega seksualnej fascynacji, co później sprowadza na nią socjalne upokorzenie, ale jej postępowanie ma mało wspólnego z deprawowaniem niewinnego dziecka. Widzowi będzie trudno jednoznacznie potępić Shebę. Można zastanawiać się, czy intencją twórców było wywołanie w nas uczucia dyskomfortu wynikającego z konieczności przewartościowania naszych stereotypowych poglądów na temat pedofilii.
jeżeli coś może zakłócać przyjemność z oglądania duetu Dench-Blanchett, tj. to płynąca w tle „Notatek o skandalu” muzyka Phillipa Glassa. Zupełnie niepotrzebnie wprowadza ona dramatyzm graniczący z patosem. W scenach i tak pełnych napięcia emocjonalnego ścieżka muzyczna dodatkowo, w wyjątkowo nachalny i hollywoodzki sposób, wskazuje widzowi: „Teraz się wzruszaj”. Równie tanim rozwiązaniem, na które zdecydował się reżyser, jest zmiana książkowego zakończenia. To zaproponowane poprzez niego nie przekonuje i tylko z pozoru pozostawia historię otwartą.
Jednak dwie nienajlepsze decyzje reżyserskie nie zmieniają faktu, iż „Notatki o skandalu” to odważne podejście do tematu tabu i zarazem aktorski majstersztyk
Richard Eyre obsadził ją już przedtem z powodzeniem w głównej roli w „Iris”. Tym wspólnie reżyser sfilmował powieść Zoë Heller, opowiadającą o dwóch nauczycielkach: jedna z nich wikła się w romans z nieletnim uczniem, co druga wykorzystuje do emocjonalnego szantażu, mianowicie wciągnięcia swojej młodszej koleżanki w związek zaborczej przyjaźni z erotycznym podtekstem. Fabuła iście sensacyjna, którą dałoby się równie sensacyjnie reklamować: jako historię skandalu z wątkiem pedofilskim i lesbijskim. Jednak te etykietki, łatwe do nadania, mało wyjaśnią istotę filmu. Nie skandal ani niezdrowe zainteresowanie wokół młodej nauczycielki stanowią główny element zainteresowania reżysera (tak jak nie były one głównym tematem powieści Heller). „Notatki” są raczej subiektywnym zapisem stanów emocjonalnych starszej z nauczycielek. Skandal tu jest jedynie fabularnym pretekstem, nie sednem przekazu, jak ma to miejsce w prasie bulwarowej.
przez płynące z offu wyznania Barbary (Dench) poznajemy od podszewki jej pobudki, najskrytsze pragnienia, w najwyższym stopniu perfidne zamiary. Poznajemy człowieka niezdolnego do miłości, tworzącego toksyczne związki, który manipuluje i wykorzystuje innych. To, iż ci inni to kobiety, ma drugorzędne znaczenie. Skłonności homoseksualne, co rzadko się zdarza, potraktowano w filmie nie jako definiując danego człowieka – ani na plus, ani na minus. Powstał portret – szczery, a momentami nawet okrutny – samotnej i zimnej kobiety. Samotność Barbary najpełniej ukazuje scena, w której leży ona w wannie, pali papierosa, a kamera prześlizguje się po jej pomarszczonym ciele (współczesne kino nie zwykło uważnie przyglądać się fizjonomii starych ludzi, stąd to ujęcie zaskakuje). Obrazowi towarzyszą słowa bohaterki: „Ludziom takim jak Sheba wydaje się, iż są samotni. Ale nie mają definicje o tym, co oznacza dotkliwa, głęboka samotność. Gdy jest się samym codziennie i gdy wiadomo, iż zawsze już tak będzie”.
Sheba, grana poprzez Blanchett, urodą i emanującym z niej wewnętrznym ciepłem fascynuje wszystkich w swoim otoczeniu, nie tylko starszą nauczycielkę. Gdy i widz rozpoczyna ją lubić, popełnia ona czyn standardowo uznawany za naganny: decyduje się na seks z nieletnim. Tym samym widz, podobnie jak miało to miejsce w „Palindromach” Todda Solondza, zostaje skonfrontowany z pytaniami: Czy by z pewnością mamy prawo piętnować pedofila? I czy nazywanie kogoś „pedofilem” jest w każdym konkretnym przypadku na miejscu? Twórcy filmu (idąc w ślad za literackim pierwowzorem) potraktowali tabu niewątpliwie prowokacyjne. W „Notatkach” to chłopak, pewny siebie 15-latek, uwodzi nauczycielkę, uciekając się nawet do kłamstwa. Ona co prawda ulega seksualnej fascynacji, co później sprowadza na nią socjalne upokorzenie, ale jej postępowanie ma mało wspólnego z deprawowaniem niewinnego dziecka. Widzowi będzie trudno jednoznacznie potępić Shebę. Można zastanawiać się, czy intencją twórców było wywołanie w nas uczucia dyskomfortu wynikającego z konieczności przewartościowania naszych stereotypowych poglądów na temat pedofilii.
jeżeli coś może zakłócać przyjemność z oglądania duetu Dench-Blanchett, tj. to płynąca w tle „Notatek o skandalu” muzyka Phillipa Glassa. Zupełnie niepotrzebnie wprowadza ona dramatyzm graniczący z patosem. W scenach i tak pełnych napięcia emocjonalnego ścieżka muzyczna dodatkowo, w wyjątkowo nachalny i hollywoodzki sposób, wskazuje widzowi: „Teraz się wzruszaj”. Równie tanim rozwiązaniem, na które zdecydował się reżyser, jest zmiana książkowego zakończenia. To zaproponowane poprzez niego nie przekonuje i tylko z pozoru pozostawia historię otwartą.
Jednak dwie nienajlepsze decyzje reżyserskie nie zmieniają faktu, iż „Notatki o skandalu” to odważne podejście do tematu tabu i zarazem aktorski majstersztyk
- Dodano:
- Autor:
Pisarz