Co znaczy Prawo pracy w pytaniach i odpowiedziach: Nawiązanie stosunku pracy

Umowa o pracę - co to takiego jest?

Umowa o pracę jest czynnością prawną, gdzie pracownik i zatrudniający składają zgodne oświadczenia woli. Pracownik zobowiązuje się do świadczenia pracy na rzecz i pod kierownictwem pracodawcy, w miejscu i czasie określonym w umowie. zatrudniający zaś zobowiązuje się w pierwszej kolejności do zapłaty umówionego poprzez strony wynagrodzenia.

Jakie rodzaje umów o pracę wyróżnia kodeks pracy?

- umowa na moment próbny,
- umowa na czas określony,
- umowa na czas wykonania określonej pracy,
- umowa na czas nieokreślony,
- umowa o zastępstwo.

Czy na przyszłym pracodawcy spoczywają jakieś wymagania jeszcze przed zawarciem umowy o pracę?

Tak. zatrudniający, przed zawarciem umowy o pracę, zobowiązany jest gdyż skierować pracownika na wstępne badania lekarskie. zatrudniający ponosi wszelakie wydatki z tym powiązane.

W jakiej formie zawarta powinna być umowa o pracę?

Każda umowa o pracę, niezależnie od jej rodzaju, powinna zostać zawarta na piśmie. Ponadto forma pisemna wymagana jest również przy każdorazowej zmianie jej warunków.

Przykładowe wzory umów o pracę można znaleźć tutaj.

A jeśli brak jest umowy zawartej na piśmie?

jeśli umowa o pracę nie została zawarta z zachowaniem formy pisemnej, zatrudniający powinien potwierdzić pracownikowi na piśmie poprzednie określenia co do rodzaju umowy i jej warunków, najpóźniej w dniu rozpoczęcia poprzez pracownika pracy.

zatrudniający, który nie potwierdzi na piśmie zawartej z pracownikiem umowy o pracę, dopuszcza się (tak mówi kodeks pracy) wykroczenia przeciwko prawom pracownika i podlega karze grzywny.

Jaka wedle prawem pracy powinna być treść umowy o pracę, a więc na co zwrócić uwagę przed podpisaniem umowy?

Umowę o pracę zawiera się na piśmie, z wyraźnym określeniem stron umowy (dane pracownika i pracodawcy), rodzaju umowy (umowa na moment próbny, na czas określony i tak dalej), daty jej zawarcia i warunków pracy i płacy, w szczególności rodzaju pracy i miejsca jej wykonywania, wynagrodzenia i jego składników, wymiaru czasu pracy i terminu jej rozpoczęcia.

> zatrudniający ma również wymóg poinformować pracownika na piśmie o obowiązującej dobowej i tygodniowej normie czasu pracy, częstotliwości wypłaty wynagrodzenia za pracę, urlopie wypoczynkowym i długości okresu wypowiedzenia. Wiadomość ta udzielona musi zostać najpóźniej w ciągu 7 dni od dnia zawarcia umowy o pracę.

ponadto >> zatrudniający, który nie ma obowiązku określenia przepisu pracy, zobowiązany jest poinformować pracownika o porze nocnej, miejscu, terminie i czasie wypłaty wynagrodzenia i przyjętym sposobie potwierdzania poprzez pracowników przybycia i obecności w pracy i usprawiedliwiania nieobecności.

Należy podkreślić, że w polskim prawie pracy obowiązuje zasada, że postanowienia umowy, które są mniej korzystne dla pracownika, niż to wynika z przepisów prawa pracy, są nieważne. Na ich miejsce "wchodzą" regulaminy prawa pracy powszechnie obowiązujące.

Czy >> zatrudniający może w treści umowy ograniczyć pracownikowi sposobność dodatkowego zatrudnienia?

Prawo pracy nie zawiera postanowień zabraniających bądź ograniczających sposobność dodatkowego zatrudnienia. Wyjątek stanowią uregulowania dotyczące umów o zakazie konkurencji. Zdarza się, iż pracodawcy błędnie interpretują te regulaminy i zakaz konkurencji starają się regulować w ramach umowy o pracę, dodając klauzulę konkurencyjną do jej treści. Kodeks pracy jednoznacznie stanowi, że zakaz konkurencji należy uregulować w odrębnej umowie. Niedopuszczalne jest załączanie tych postanowień do umowy o pracę.

W jakim terminie nawiązany zostaje relacja pracy, a więc od kiedy formalnie jestem pracownikiem?

relacja pracy nawiązany zostaje w terminie określonym w umowie jako "dzień rozpoczęcia pracy", a > jeśli terminu tego nie określono - w dniu zawarcia umowy. Od tego dnia jesteśmy podmiotem wszelkich praw i obowiązków z tym związanych.

Masz więcej pytań? Zapraszam do dyskusji na forum!

Karol Czepukojć, redaktor Prawo Pracy .org