Co znaczy Krótka historia wolontariatu w Polsce
Słownik: Nie umiemy powiedzieć czy wolontariat w Polsce jest zjawiskiem starym, sięgającym pozytywistycznych założeń pracy organicznej. Tak samo nie wiemy czy związany jest z czynnikami cywilizacyjnymi, kulturowymi czy może z tendencjami globalistycznymi.
Definicja:
Wiemy z historii j. polskiego, iż wyraz wolontariusz zaczerpnęliśmy z języka łacińskiego i pierwotnie mieściło się w kręgu terminologii wojskowej. W czasach bardziej nam współczesnych słowo ten nazywał osobę bezinteresownie pomagającą w szpitalu.
O śladach bezinteresownej działalności socjalnej w polskiej tradycji w 1862 roku w liście do Michaliny z Dziekańskich Cyprian Kamil Norwid napisał: (…) społeczność polska – społeczność narodu, który, nie zaprzeczam, że o tyle jako patriotyzm ogromny jest, o ile jako społeczeństwo żaden. (…) Wszystko to, czego nie od patriotyzmu, czego nie od narodowego, lecz od społecznego uczucia wymaga się, tj. tak początkujące, małe i prawie nikczemne, iż strach wspominać o tym.
Norwid nie dożył niestety najlepszego okresu polskiego ruchu społecznikowskiego, który trwał jeszcze kilka lat po zakończeniu II wojny światowej. Później aparat komunistyczny zaczął traktować pracę socjalną jako gest lojalności wobec siebie. W latach 1989 – 1996 przyszedł czas stagnacji. W roku 1996 Fundacja BORIS wydała Roczniak poświęcony w całości wolontariatowi. Zawierał on między innymi najprawdopodobniej pierwszą analizę prawną stosunków pomiędzy wolontariuszem a organizacją. Wtedy także powstał pierwszy wzór umowy zlecenia pracy wolontarystycznej. Kolejnym krokiem było opracowanie Programu kompleksowego ubezpieczenia organizacji pozarządowych. W roku 2000 pojawiły się pierwsze zapisy o wolontariacie w aktach prawnych, a wśród nich rozporządzenie Ministra Pracy i Polityki socjalnej, regulujące zasady pracy wolontariuszy w placówkach opiekuńczo-wychowawczych (Dz. U. Nr 80, poz. 900). Tym metodą zalegalizowano w naszym państwie wolontariat. 2 lata później Minister Nauki Narodowej i Sportu wydał rozporządzenie w kwestii szczegółowych zasad działania publicznych poradni psychologiczno-pedagogicznych w tym publicznych poradni specjalistycznych (Dz. U. 2003 Nr 5, poz. 46). Określało ono warunki angażowania wolontariuszy poprzez te poradnie.
Od 29 czerwca 2003 roku obowiązuje w Polsce odrębna ustawa kodyfikująca zagadnienie wolontariatu - Ustawa o działalności pożytku publicznego i o wolontariacie.
Ogłoszenie poprzez ONZ roku 2001 Światowym Rokiem Wolontariatu przyczyniło się do aktywizacji działań w tej dziedzinie. Lekarz Marcin Krajewski z Uniwersytetu Warszawskiego na zlecenie Fundacji im. Stefana Batorego przeprowadził analizę prawną istniejących przepisów, mogących mieć związek z wolontariatem.
Wspomnieć trzeba także, że w 1985 roku rezolucją Zebrania Ogólnego Narodów Zjednoczonych postanowiono, iż 5 grudnia obchodzony będzie jako Międzynarodowy Dzień Wolontariusza. Świętowanie tego dnia przyjęło się również w Polsce.
O śladach bezinteresownej działalności socjalnej w polskiej tradycji w 1862 roku w liście do Michaliny z Dziekańskich Cyprian Kamil Norwid napisał: (…) społeczność polska – społeczność narodu, który, nie zaprzeczam, że o tyle jako patriotyzm ogromny jest, o ile jako społeczeństwo żaden. (…) Wszystko to, czego nie od patriotyzmu, czego nie od narodowego, lecz od społecznego uczucia wymaga się, tj. tak początkujące, małe i prawie nikczemne, iż strach wspominać o tym.
Norwid nie dożył niestety najlepszego okresu polskiego ruchu społecznikowskiego, który trwał jeszcze kilka lat po zakończeniu II wojny światowej. Później aparat komunistyczny zaczął traktować pracę socjalną jako gest lojalności wobec siebie. W latach 1989 – 1996 przyszedł czas stagnacji. W roku 1996 Fundacja BORIS wydała Roczniak poświęcony w całości wolontariatowi. Zawierał on między innymi najprawdopodobniej pierwszą analizę prawną stosunków pomiędzy wolontariuszem a organizacją. Wtedy także powstał pierwszy wzór umowy zlecenia pracy wolontarystycznej. Kolejnym krokiem było opracowanie Programu kompleksowego ubezpieczenia organizacji pozarządowych. W roku 2000 pojawiły się pierwsze zapisy o wolontariacie w aktach prawnych, a wśród nich rozporządzenie Ministra Pracy i Polityki socjalnej, regulujące zasady pracy wolontariuszy w placówkach opiekuńczo-wychowawczych (Dz. U. Nr 80, poz. 900). Tym metodą zalegalizowano w naszym państwie wolontariat. 2 lata później Minister Nauki Narodowej i Sportu wydał rozporządzenie w kwestii szczegółowych zasad działania publicznych poradni psychologiczno-pedagogicznych w tym publicznych poradni specjalistycznych (Dz. U. 2003 Nr 5, poz. 46). Określało ono warunki angażowania wolontariuszy poprzez te poradnie.
Od 29 czerwca 2003 roku obowiązuje w Polsce odrębna ustawa kodyfikująca zagadnienie wolontariatu - Ustawa o działalności pożytku publicznego i o wolontariacie.
Ogłoszenie poprzez ONZ roku 2001 Światowym Rokiem Wolontariatu przyczyniło się do aktywizacji działań w tej dziedzinie. Lekarz Marcin Krajewski z Uniwersytetu Warszawskiego na zlecenie Fundacji im. Stefana Batorego przeprowadził analizę prawną istniejących przepisów, mogących mieć związek z wolontariatem.
Wspomnieć trzeba także, że w 1985 roku rezolucją Zebrania Ogólnego Narodów Zjednoczonych postanowiono, iż 5 grudnia obchodzony będzie jako Międzynarodowy Dzień Wolontariusza. Świętowanie tego dnia przyjęło się również w Polsce.
- Dodano:
- Autor:
Pisarz