Co znaczy Odpowiedzialność cywilna

Definicja: Odpowiedzialność cywilna, to jest rodzaj odpowiedzialności
prawnej, który ustala majątkowy charakter sankcji Ogólne zasady odpowiedzialności cywilnej (kto, od kogo, pod jakimi warunkami i w jaki sposób może domagać się określonego zachowania) ustala kodeks cywilny
Odpowiedzialność cywilna może mieć charakter odszkodowawczy (kiedy szkoda już została wyrządzona, a od sprawcy żądamy jej naprawienia poprzez przywrócenie stanu zgodnego z prawem bądź poprzez zapłatę odszkodowania) lub charakter prewencyjny (kiedy istnieje dopiero zagrożenie wystąpienia szkody, a od sprawcy tego zagrożenia żądamy zachowania, które ma je usunąć).
Odpowiedzialność cywilna może być oparta na zasadzie winy (kiedy wystąpienie szkody albo zagrożenia wywołane jest zawinionym działaniem sprawcy; winę tę należy mu wówczas udowodnić) lub na zasadzie ryzyka (kiedy dany podmiot odpowiada za szkodę albo zagrożenie nie dlatego, iż wywołał je swoim zawinionym działaniem, lecz dlatego, iż znajduje się w określonej poprzez regulaminy sytuacji - na przykład prowadzi zakład wprawiany w ruch dzięki sił przyrody - art. 435 k.c.).
poprzez szkodę należy rozumieć uszczerbek w obecnym i przyszłym majątku, jakiego poszkodowany doznaje wbrew swojej woli. Szkodę stanowi, więc różnica pomiędzy dwoma stanami majątkowymi: tym po wyrządzeniu szkody, i tym, który aby istniał, gdyby szkody nie wyrządzono.
Szkoda majątkowa obejmuje 2 przedmioty:
1) Utrata - skuteczny uszczerbek pomniejszający dorobek poszkodowanego,
2) Utracony zysk, a więc korzyści, jakie poszkodowany byłby osiągną, gdyby mu szkody nie wyrządzono
Istnieją dwa typy szkód majątkowych:
1) Na mieniu (te wyrządzone na majątku, bez związku z osobą poszkodowanego na przykład zniszczenie rzeczy)
2) Na osobie (te, które są następstwem uszkodzenia ciała, albo wywołania rozstroju zdrowia, czyli mają związek z osobą na przykład utracone w skutek choroby zarobki, zniszczona w skutek wypadku odzież).
Wysokość szkody - może być ustalona > poprzez zainteresowanych albo sprecyzowana > poprzez sąd w trakcie procesu.
: fundamentem odpowiedzialności za szkodę może być umowa, w której jedna ze stron przyjmuje na siebie wymóg naprawienia szkody wyrządzonej drugiej stronie ( na przykład umowa ubezpieczenia). Najczęściej jednak podstawę odpowiedzialności za szkodę stanowi ustawa, która łączy w sobie wymóg naprawienia szkody z rozmaitymi zdarzeniami, a w pierwszej kolejności z czynami niedozwolonymi (odpowiedzialność deliktowa) i z niewykonaniem albo nienależytym wykonaniem umów (odpowiedzialność kontraktowa -art. 471 k.c.-
Naprawienie szkody może nastąpić:
a) > poprzez przywrócenie rzeczy do stanu poprzedniego (restytucja naturalna)
b) > poprzez zapłatę odszkodowania (restytucja pieniężna). W kwestii wysokości odszkodowania kodeks cywilny przyjmuje generalną zasadę, iż ma ona odpowiadać wysokości szkody.

Rozróżniamy następujące odpowiedzialności cywilne :
1 Kontraktowa stosownie do treści art. 471 k.c. dłużnik obowiązany jest do naprawienia szkody wynikłej do wykonania albo nienależytego wykonania zobowiązania, chyba iż niewykonanie albo nienależyte wykonanie jest następstwem okoliczności, za które dłużnik odpowiedzialności nie ponosi. Roszczenie odszkodowawcze może powstać w przypadku naruszenia każdego zobowiązania, bez względu na to, z jakiego zdarzenia się ono wywodzi
Do odpowiedzialności odszkodowawczej dochodzi zarówno wtedy, gdy zobowiązanie wykonano w niewłaściwym miejscu albo nieterminowo, jak również gdy świadczenie było złej jakości lub spełniane częściami. Wadliwość wykonania może również dotyczyć osób uczestniczących w jego realizacji. Gdy istniała konieczność osobistego spełnienia świadczenia, działanie innej osoby niż dłużnik oznaczać będzie niewykonanie zobowiązania, gdy brakuje takiego zastrzeżenia, mówimy o nienależytym wykonaniu.
Tak wiec by doszło do odpowiedzialności kontraktowej musi dojść do zjawiska przyczynowo - skutkowego, bo jak wynika z art. 471 k.c dłużnik ponosi odpowiedzialność nie w każdym przypadku. Nie ponosi jej gdy ,,
niewykonanie albo nienależyte wykonanie zobowiązania będzie następstwem okoliczności, za które on odpowiada.,,
Zwolnienie takie z odpowiedzialności następuje w chwili :
a-niemożności świadczenia - nikt, nie tylko dłużnik, nie jest w stanie w danych okolicznościach spełnić świadczenia. Wyróżniamy 2 rodzaje niemożności
- pierwotna – niemożność istniejąca w momencie stworzenie zobowiązania
zasada imposibilium nulla obligatio est
-następcza- niemożność powstaje po podpisaniu zobowiązania
b-opóźnienie dłużnika- termin zobowiązania jest nieokreślony

2- Deliktowa – podstawa odpowiedzialności deliktowej jest delikt a więc czyn niedozwolony . jest nim każde działanie lub zjawisko powodujące szkodę wyrządzona osobie 3 albo w mieniu do niej należącym . Jako czyn niedozwolony kodeks cywilny obejmuje naprawę szkody wynikłej z wynikłej z niezawinionego działania człowieka i odpowiedzialność za szkody wyrządzone > poprzez zwierzęta i rzeczy, jak również za szkody powiązane z użyciem i wykorzystywaniem elementarnych sił przyrody.
1) zjawisko wyrządzające szkodę
2) szkoda,
3) związek przyczynowy pomiędzy zdarzeniem a szkodą.
Zasadnicza różnica miedzy odpowiedzialnością kontraktowa a deliktową to jest ze odpowiedzialnością O ile przy odpowiedzialności kontraktowej wyrządzenie szkody następuje w ramach istniejącego relacji zobowiązaniowego, a zatem podmiot odpowiedzialny za szkodę jest od razu znany, o tyle w odpowiedzialności deliktowej trzeba dopiero ustalić podmiot odpowiedzialny za wyrządzenie szkody

W celu nałożenia obowiązku naprawienia szkody obowiązują 3 zasady :
1 zasada winy – zobowiązanym do naprawienia szkody jest ten, kto ponowi winę za jej wyrządzenie. Na zasadzie winy oparto odpowiedzialność za szkody wyrządzone > poprzez niepoczytalnych (art. 427 k.c.), za osoby którym powierzono wykonanie czynności (art. 429 k.c.) i za zwierzęta (art. 431 k.c.). Wina funkcjonariusza państwowego albo funkcjonariusza samorządu terytorialnego stanowi przesłankę odpowiedzialności Skarbu Państwa albo jednostki samorządu terytorialnego (art. 417 i art. 4201 k.c.);
2 zasada ryzyka – prowadzący przedsiębiorstwo ponosić ryzyko naprawienia związanych z tym szkód. Na zasadzie ryzyka opiera się również odpowiedzialność przełożonego za szkody zdziałane > poprzez podwładnego;
3 zasada służebności – wymóg naprawienia szkody jest usprawiedliwiony zasadami współżycia społecznego. Odpowiedzialność na zasadzie słuszności występuje wyjątkowo tylko w wypadkach wyraźnie przewidzianych w ustawie (art. 419, 4201 § 1 przez wzgląd na art. 419, w art. 428 i art. 431 § 2).
Ostatnim rodzajem Od tradycyjnej odpowiedzialności cywilnej jest odpowiedzialność
Absolutna, która ma charakter gwarancyjny, jej właściwość jest niemożliwość odstąpienia od obowiązku odszkodowawczego. obciąża ona nie sprawcę, a inną osobę (( na przykład zakład ubezpieczeń) i nie ma charakteru sankcji