Co znaczy Społeczeństwo masowe XIX wieku.

Definicja: W drugiej połowie wieku dziewiętnastego zmieniły się warunki życia codziennego (szczególnie w miastach). Sporo miast zostało skanalizowanych, ulice oświetlano latarniami. Zaczęto organizować komunikację miejską, władze usiłowały pilnować higieny, wywożono śmieci. Życie społeczeństw w większości krajów Europy i Ameryki Północnej, uległo poprawie. Dało się zauważyć wielką mobilność ludności, co jest zauważalne w formie ruchów migracyjnych, jak i przez wzgląd na procesem urbanizacji.
Warunki życia polepszały się wyraźnie. Wynalazki techniczne sprawiły, iż życie codzienne stało się wiele łatwiejsze. Etapowo, pod naciskami ruchów robotniczych, a również wymogów gospodarki, skracano czas pracy. To skracanie czasu pracy, a również wypełniania obowiązków domowych, łatwiejsza i szybsza komunikacja, relatywna poprawa zarobków, alfabetyzacja – to wszystko zmieniło styl życia klas niższych. Kształtowała się kultura masowa. W coraz wyższych nakładach ukazywały się gazety, w tym tak zwane ”gazety brukowe”.
W XIX wieku otworzyła się przed społeczeństwami droga do masowego udziału w życiu politycznym i kulturalnym. Zniknęły więzy feudalne i bariery stanowe, które do chwili obecnej krępowały Europejczyków. Właśnie wtedy miał miejsce boom migracyjny. Na jego skutek powstały aglomeracje, zasiedlane poprzez setki tys. mieszkańców. Wyrwani ze swych lokalnych ojczyzn, mieszali się w ogromnych miastach tworząc anonimową masę ludzką. To właśnie oni korzystali z wymienionych przedtem wynalazków technicznych, postępu cywilizacyjnego. Dzięki rozwojowi prasy, a również częstszym niż dotychczas kontaktom międzyludzkim rozszerzały się horyzonty. Co za tym idzie, ewaluowały normy obyczajowe, co sprzyjało większej swobodzie na przykład emancypacja kobiet.
Pojawienie się kobiet na rynku pracy, uzyskiwanie praw majątkowych i politycznych, dostęp do wykształcenia, było nowością. Zaczęto odchodzić od stereotypowego modelu społeczeństwa. Kobiety domagały się, by w społeczeństwie były równe mężczyznom. To dzięki tym ambitnym i odważnym emancypantkom powstawały szkoły ogólnokształcące i zawodowe dla dziewcząt. Powstawały zakłady usługowe zatrudniające kobiety.
Wyższe zarobki pozwalały oddawać się nowym uciechom i rozrywkom. Podwyższał się standard życia średniozamożnej części społeczeństwa. Rozpowszechniła się moda masowego życia, wszystko robiono na wielką skalę. Filmy, gazety, imprezy sportowe ( 1896r. – pierwsza nowożytna olimpiada ), reklamy – to kształtowało rodzące się społeczeństwo masowe.
Należy także wspomnieć o przeobrażeniach i zmianach rynku. Nowością był kartel(umowa krajów albo przedsiębiorstw posiadających decyzyjny wpływ w tej samej albo podobnej branży, mająca na celu kontrolę nad rynkiem i jego regulację (ceny, podaży, popytu,) syndykat (jedna z form wchodzenia przedsiębiorstw na rynki międzynarodowe) i trust (monopol, w którym niknie ostatecznie tak ekonomiczna jak prawna samodzielność poszczególnych przedsiębiorstw). Zaliczają się one do tak zwany koncentracji kapitału poziomego. Koncentracja kapitału pionowego, to w pierwszej kolejności koncern.
Wraz ze wzrostem dobrobytu, siłą rzeczy nasiliła się konsumpcja. Produkowano coraz więcej żywności i elementów codziennego użytku. Wszystko po to, aby ułatwić sobie życie.
Równolegle do społeczeństwa masowego rozwijała się kultura, kultura masowa. Ułatwił się dostęp do prasy, o czym wspominałem, lecz także i do książek. Zmniejszała się liczba analfabetów. Główną rozrywką stało się kino. Była to najsilniej oddziaływująca gałąź ówczesnej sztuki. Pierwszy publiczny pokaz projekcyjny urządzili w 1895r. w Paryżu bracia Lumiere.
Pod koniec XIX wieku masy są już widoczne, są groźne. Społeczeństwo obywatelskie nie może już dłużej ignorować mas. Może je wchłonąć, rozstrzelać, albo samemu zostać zalanym. Tam, gdzie istniały mocne instytucje obywatelskie i dostateczny poziom zamożności, społeczeństwo masę wchłonęło. Przybrało to postać demokracji, a więc przyznawania praw wyborczym wszystkim, aczkolwiek początkowo tylko mężczyznom. Ale demokracja by masy sobie przyswoić, musiała spełnić ich potrzeby ekonomiczne. na przykład W Anglii metodą na integracje była powszechna nauka, związki zawodowe, partie polityczne i kluby sportowe. Mimo to, granic klas nie usunięto. We Francji, nim burżuazja dała robotnikom prawo głosu, część rozstrzelała, a resztę zastraszyła po Komunie Paryskiej.
Tam, gdzie społeczeństwo obywatelskie było słabe, organizacją mas zajęło się kraj. Demokracja znaczy rządy większości, a w tym przypadku to właśnie masy stanowią ową przewarzająca część. Rząd powinien zająć się opieką ludu i zadbać o jego dobrobyt. Społeczeństwo masowe pragnęło wolności przez kraj.
Również uniformizacja miała strategiczne znaczenie dla stworzenia społeczeństwa masowego. Upodobnienie się społeczeństwa (ujednolicenie), podobieństwo zachowań kształtowały cywilizację.
Nie da się jednoznacznie zdefiniować definicje społeczeństwa masowego. Mogę się jedynie powołać na słowa hiszpańskiego pisarza i filozofa Jose Ortega y Basset: „Tłum nagle stał się widoczny. Wcześniej pozostawał niezauważony, teraz wysunął się na sam środek, stał się główną postacią sztuki. Nie ma już bohaterów, jest tylko chór&rdquo